“ระหว่างมีชีวิตต่อในวันพรุ่งนี้ กับส่งลูกเข้าเรียน คิดว่าพ่อแม่ที่ไม่มีเงินจะเลือกอะไรได้”
มิสยูนิเวิร์สไทยแลนด์ 2022 “แอนนา เสืองามเอี่ยม” ตั้งคำถามกลับ “ทำไมการศึกษาไทยยังเข้าไม่ถึงคนจน ?” ภายในงาน Praew Talk “The Fight Club” #Round3 สะท้อนถึงปัญหาการศึกษาไทยที่คนจนเข้าไม่ถึง ผ่านเรื่องราวของตัวเธอเองที่เป็นหนึ่งในคนที่ประสบและต้องต่อสู้เพื่อที่จะได้รับโอกาสทางการศึกษาอย่างยากลำบาก เธอจึงอยากเป็นกระบอกเสียงให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้ามาช่วยเหลือเด็กๆ ที่ขาดโอกาสอย่างที่ควรจะเป็น
ซึ่งเธอพูดเรื่องนี้ผ่านสื่อมาตั้งแต่สมัยยังเป็นผู้เข้าประกวดมิสยูนิเวิร์สไทยแลนด์ 2022 ด้วยซ้ำ
อะไรที่แอนนากล้าที่จะเปิดเผยชีวิตของตัวเองว่าเกิดมาจากกองขยะโดยที่ไม่ได้ปิดบังอะไรเลย?
แอนนา : ตรงข้ามกับคำว่าปิดบังคือการยอมรับในตัวเอง การที่แอนนาจะสามารถยอมรับในตัวเองได้ ต้องรู้ว่าชีวิตที่ผ่านมามันโคตรมีคุณค่า คุณสมบัติข้อแรกที่แอนนากรอกในใบสมัครตอนประกวด MUT เขาถามว่าคุณสมบัติข้อแรกที่คุณจะสามารถเป็นมิสยูนิเวิร์สได้คืออะไร ซึ่งแอนนาจำได้เลยแอนนาเขียนว่า จะสามารถเป็นมิสยูนิเวิร์สได้ เราจะต้องยอมรับในตัวเอง รู้ว่าคุณค่า และสามารถส่งต่อคุณค่านั้นอย่างไรบ้าง ซึ่งกว่าที่เราจะคิดได้อย่างนี้ก็ไม่ง่ายเหมือนกันนะคะ เพราะตอนเด็กแอนนาเคยคิดว่าถ้าโตขึ้นมาแอนนามีสังคมใหม่ แอนนามีเพื่อนใหม่ แอนนามีแฟน แล้วถ้าทุกคนรู้ว่าแอนนาเติบโตมาจากวัด คุณพ่อคุณแม่ทำงานกวาดขยะเก็บขยะ เขาจะสงสารเรา เขาจะรังเกียจเรา เขาจะคิดอย่างไร และเขาจะยอมรับเราได้ไหม
ตอนนี้หากย้อนเวลากลับไปหาเด็กคนนั้นได้แอนนาอยากบอกว่า ถ้าคิดมากว่าเขาจะยอมรับเธอได้ไหม ตอนนี้เธอยอมรับตัวเองได้แล้วหรือยัง มันเป็นหนึ่งในสิ่งที่แอนนาคิดว่า การที่แอนนาได้มาเป็นมิสยูนิเวิร์สไทยแลนด์ ถ้าเราไม่สามารถยอมรับตัวเอง มัวแต่กลัวอดีตแล้วแอนนาจะไปส่งต่อคุณค่าให้ใครได้ไหม แอนนาจะบอกให้คนอื่นรู้จักคุณค่าของตัวเองได้อย่างไร ทุกคนอาจจะเคยเจอกับช่วงเวลาที่เสียใจล้มเหลว หรือไม่มีความสุข แต่มันอาจจะมีคุณค่าอะไรที่อยู่ในนั้นก็ได้ และถ้าเรารู้คุณค่านั้น แอนนาเชื่อว่าเราอาจจะประสบความสำเร็จมากขึ้น ใช้ประสบการณ์ที่ผ่านมาของตัวเองเป็นบทเรียนมาส่งต่อให้ตัวเองในอนาคตได้
แอนนาเป็นคนหนึ่งที่พูดมาตลอดว่าการศึกษาสำคัญมากๆ ?
แอนนา : คุณพ่อแม่เน้นมากเรื่องเราต้องให้ความสำคัญกับการศึกษา ตัวแอนนาคิดอย่างไรกับเรื่องนี้ แอนนาพูดมาตลอดว่าการศึกษาเปลี่ยนชีวิตคนได้จริงๆ แม่แอนนาตอนเด็กเขาเป็นคนที่อยากเรียนมากเลยนะคะ แต่ว่าคุณยายไม่สามารถที่จะสนับสนุนท่านได้ เพราะที่บ้านฐานะค่อนข้างจน คุณแม่เล่าให้ฟังว่าท่านจะนั่งตาละห้อยเวลาเห็นเพื่อนบ้านที่เป็นรุ่นเดียวกันแต่เขามีโอกาสได้เรียนต่อมัธยมศึกษา เพราะแม่แอนนาเรียนจบแค่ประถมศึกษาเท่านั้น มันก็เหมือนเป็นแรงขับเคลื่อนให้แม่แอนนาเชื่อว่า ถ้าฉันมีลูกจะต้องสนับสนุนลูกทุกวิถีทางเพื่อให้ลูกประสบความสำเร็จด้านการศึกษา แอนนาเห็นแม่ทำงานหนักมาตลอดเพื่อส่งแอนนาเรียน มันเลยยิ่งทำให้ตอกย้ำว่าการศึกษาสำคัญเพราะมันเปลี่ยนชีวิตเราได้ แต่ที่สำคัญมากกว่าคือคนที่เหนื่อยที่จะส่งเรา เขาหวังให้เรามีชีวิตที่ดีขึ้น มันทำให้เรารู้สึกว่าเราเหนื่อยจากการเรียนก็จริง แต่คนที่ส่งเสียเราเขาเหนื่อยมากกว่า
“แอนนาจึงขวนขวายด้านการศึกษามาก และยังเป็นแรงขับเคลื่อนที่ทำให้แอนนามาประกวดเวทีมิสยูนิสเวิร์สแต่สุดท้ายแล้วที่เราบอกว่าการศึกษาเปลี่ยนแปลงชีวิตได้แต่ มันยังมีปัจจัยอีกมากมายที่เด็กหลายคนในประเทศไทยไม่สามารถเข้าสู่การศึกษาได้ แอนนาจึงอยากเป็นตัวแทนพวกเขา อยากบอกว่าถ้าคุณเห็นว่าสำคัญทำไมมันยากสำหรับคนจนจัง ก็เป็นหนึ่งในพอยต์ที่ทำให้แอนนาได้เข้ามาประกวดค่ะ”
การศึกษาเปลี่ยนชีวิตแอนนาอย่างไร?
แอนนา : มันทำให้แอนนาได้มานั่งอยู่ตรงนี้ พอแอนนาเรียนจบ แอนนาได้มาเจอโอกาสมากมายเลย ซึ่งโอกาสมันทำให้แอนนาได้เจอโอกาสต่อไป แอนนามาประกวดมิสยูนิเวิร์สไทยแลนด์ และมีโอกาสที่ได้มานั่งอยู่ตรงนี้และคุยกับทุกคนด้วย
แต่สิ่งที่เราทำไม่ใช่แค่การเรียนอย่างเดียวนะคะ เราต้องรู้ว่าเราให้คุณค่ากับมันมากแค่ไหน คุณค่าของแอนนา แอนนารู้ว่าถ้าเรียนจบชีวิตของแอนนาจะดีขึ้น แต่มันก็จะมีนักเรียนอีกกลุ่มหนึ่งที่มีครอบครัวสนับสนุน ฉันไม่ต้องการที่จะมีชีวิตดีขึ้นแล้ว เพราะฉะนั้นคุณค่าที่เขาจะรับได้กับการศึกษาคือ การศึกษาจะให้ประโยชน์กับเขามากแค่ไหน ถ้าเราอยากประสบความสำเร็จกับการศึกษาจริงๆ มันอาจจะพึ่งแค่ตัวนักเรียนอย่างเดียวไม่ได้ที่จะให้ค่ากับการศึกษา แต่ต้องมีหน่วยงานบางหน่วยงานที่เข้ามาทำให้การศึกษามีหลักสูตรที่ดีขึ้นหรือเปล่า หรือมีการเข้าถึงที่ง่ายขึ้นหรือเปล่า เรารู้อยู่แล้วว่ามีการศึกษาขั้นพื้นฐาน เด็กทุกคนจะต้องเข้าไปเรียน แต่น่าสนใจว่าทำไมมันยังไม่เกิดขึ้นกับบางกลุ่ม มันก็เป็นคำถามที่ชวนคิดเหมือนกันนะคะ
แต่เดี๋ยวนี้ก็มีโอกาสมากขึ้นนะ ไม่ว่าจะเป็นผ่านทางออนไลน์ผ่านตัวเอง เราจะเพิ่มพูนการศึกษาของเรายังไงดี?
แอนนา : จริงๆ คำถามนี้มันน่าเศร้ามากเลยนะคะ โอเคว่าการศึกษาจากประสบการณ์มันก็สำคัญนะ แต่มันต้องควบคู่กับในห้องเรียนด้วยเหมือนกัน แต่สิ่งที่เราควรทำจริงๆ คือทำยังไงให้เด็กสามารถเรียนรู้ทั้งในห้องเรียนและนอกห้องเรียนได้ไปพร้อมๆ กัน สำคัญคือต้องเข้าถึง มันต้องมีหน่วยงานใดที่มาสนับสนุนน้องๆ เขาด้วย แอนนาเป็นกำลังใจให้น้องๆ ในทุกเส้นทางที่เลือกเดิน ขอให้ประสบความสำเร็จในด้านการศึกษาขอให้เข้าถึงระบบการศึกษาได้ตามที่ควรจะเป็น แต่ก็อยากฝากถึงองค์กรและหน่วยงานด้านการศึกษาเหมือนกัน เราสู้คนเดียวไม่ไหว น้องสู้คนเดียวไม่ได้ ครอบครัวที่จนเขาสู้คนเดียวไม่ไหว
การที่ต้องเลือกระหว่างมีชีวิตต้องมีวันพรุ่งนี้ กับส่งลูกเข้าเรียนเป็นคุณจะเลือกอะไร เพราะฉะนั้นก็อยากบอกว่าช่วยเราหน่อยนะคะ ลงมาสัมผัสจริงๆ เลยก็ได้ว่าพวกเราเจออะไรบ้างและมีอะไรที่ยังทำให้เด็กเข้าไม่ถึงการศึกษา มันถึงจะทำให้เรื่องนี้ประสบความสำเร็จได้จริง
แอนนา เสืองามเอี่ยม
